Νέο Σχολείο: Μέρος Γ’ – Από το «Σχολείο Αγγαρεία», στο Νέο Σχολείο Δημιουργικής Μάθησης Συγκεκριμένα Μέτρα και Πολιτικές.

Πηγή: Υπουργείο Παιδείας

Παράλληλα με τις οριζόντιες δράσεις της ψηφιακής αναβάθμισης και καινοτομίας και της νομοθετικής πρωτοβουλίας για την αναβάθμιση του έργου και του κύρους των εκπαιδευτικών, το Υπουργείο Παιδείας προχωρεί  σε ένα πλήθος βραχυπρόθεσμων και μεσομακροπρόθεσμων αλλαγών και παρεμβάσεων, οι οποίες αλληλοσυμπληρούμενες και οργανικά διασυνδεόμενες οδηγούν στο Νέο Σχολείο.

Να υπενθυμίσουμε ότι το νέο Σχολείο είναι ολοήμερο και όλες οι δράσεις λαμβάνουν υπόψη αυτή την προοπτική.

Συγκεκριμένα προχωρούμε στις εξής πρωτοβουλίες :

Γ1.     Αλλαγή στα Προγράμματα Σπουδών

Τι ισχύει σήμερα:
Τα Προγράμματα Σπουδών που εφαρμόζονται σήμερα, παρά το γεγονός ότι περιγράφουν την υιοθέτηση σύγχρονων αρχών δεν έχουν στην πράξη επιφέρει αλλαγές στο σχολείο. Δεν προκαλούν τον μαθητή να ερευνήσει και να ανακαλύψει τη γνώση αλλά προσφέρουν έτοιμες απαντήσεις προς απομνημόνευση, ενώ δεν αφήνουν περιθώρια ανάπτυξης πρωτοβουλιών από τον εκπαιδευτικό.

Τί προτείνεται:
Για να γίνει πραγματικότητα και να εκπληρώσει τους στόχους του το Νέο Σχολείο, απαραίτητη είναι η διαμόρφωση νέου Προγράμματος Σπουδών, που να υιοθετεί νέες αρχές οργάνωσης και εφαρμογής του. Ένα πρόγραμμα σπουδών :

• Ø Ανοικτό και ευέλικτο ως προς τον εκπαιδευτικό ο οποίος θα έχει δυνατότητα παρέμβασης και αυτενέργειας στο  περιεχόμενο και μέθοδο διδασκαλίας· ως προς τη διαδικασία σύνταξης όπου συμμετέχουν  μάχιμοι εκπαιδευτικοί, εκπρόσωποι των επιστημονικών κλάδων και των ειδικών φορέων της πολιτείας· και επίσης ως προς τον μαθητή.
• Στοχοκεντρικό, ώστε να περιγράφεται με σαφήνεια η ανάπτυξη των βασικών γνώσεων και δεξιοτήτων και από τις οποίες απορρέει η επιλογή περιεχομένων και διάρθρωσης της ύλης και οι μέθοδοι διδασκαλίας και αξιολόγησης.
•  Ενιαίο και συνεκτικό από το νηπιαγωγείο μέχρι το λύκειο ώστε με βάση τους εκπαιδευτικούς στόχους να εξασφαλίζεται η συνέχεια και η σύνδεση της γνώσης μεταξύ των μαθημάτων της τάξης αλλά και από τάξη σε τάξη και βαθμίδα σε βαθμίδα.
• Συνοπτικό ώστε να αποτελεί εργαλείο επικοινωνίας και καθοδήγησης της εκπαιδευτικής πράξης, που να είναι προσιτό στους εκπαιδευτικούς αλλά και κατανοητό από τους γονείς. Αυτό σημαίνει ότι η ύλη θα είναι περιορισμένη και θα εξασφαλίζεται η ισορροπία ανάμεσα στα είδη μάθησης. Σημαίνει επίσης ότι η διαδικασία μάθησης ειδικά στις μικρές τάξεις ολοκληρώνεται μέσα στο σχολείο και απαλλάσσεται οι οικογένεια από το άγχος της διδασκαλίας στο σπίτι.
• Διαθεματικό με την έννοια ότι προωθούνται και καλλιεργούνται με τρόπο εγκάρσιο οι βασικές δεξιότητες-ικανότητες καθώς και η ανάπτυξη θεμάτων και αξιών σε όλο το εύρος των επιμέρους μαθημάτων,
• Παιδαγωγικά διαφοροποιούμενο για να λαμβάνει υπόψη τους διαφο-ρετικούς ρυθμούς μάθησης των μαθητών, τις ιδιαιτερότητες στην τάξη, τις διαφορετικές κοινωνικό-πολιτισμικές αναπαραστάσεις και όλα τα άλλα στοιχεία που καταστούν τη διδασκαλία μια μοναδική, μη-τυποποιημένη διαδικασία.

Πρέπει επίσης να:

• Ενσωματώνει στοιχεία της σύγχρονης ζωής ώστε να καλλιεργεί την αποδοχή και την κατανόηση μέσα από τη συλλογικότητα.
• Προωθεί νέες μεθοδολογίες που καλλιεργούν το βιωματικό και συνεργατικό τρόπο μάθησης.
• Χειραφετεί, αναπτύσσοντας των ικανότητα των μαθητών να παίρνουν τον έλεγχο της ζωής τους με τρόπο αυτόνομο και υπεύθυνο.

Τα Προγράμματα Σπουδών για το νηπιαγωγείο, δημοτικό και γυμνάσιο θα αναπτυχθούν μέχρι τον Ιούνιο 2011. Στη συνέχεια θα εφαρμοστούν πειραματικά τη σχολική χρονιά 2011-12 σε αριθμό νηπιαγωγείων, δημοτικών και γυμνασίων. Τη σχολική χρονιά 2012-2013 θα γενικευθεί η εφαρμογή στα σχολεία της χώρας. Κατά την πειραματική εφαρμογή θα υπάρξει συνεχής ανατροφοδότηση από τα συνεργαζόμενα πειραματικά-υποδειγματικά σχολεία (το καθεστώς των οποίων επανεξετάζεται) ως προς την εφαρμογή των νέων Προγραμμάτων Σπουδών ενώ προβλέπεται και τελική αξιολόγηση-έρευνα.

Οι αλλαγές στο επίπεδο του Λυκείου είναι οργανικά ενταγμένες στις συνολικές αλλαγές και αναβάθμιση της ποιότητας στις βαθμίδες της υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Το Πρόγραμμα Σπουδών του Λυκείου οργανώνεται ταυτόχρονα με αυτό της υποχρεωτικής εκπαίδευσης. Ενώ παράλληλα οργανώνεται και ο τρόπος πρόσβασης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Αναδιοργανώνονται πλήρως οι δύο τελευταίες τάξεις του Λυκείου. Θα μειωθεί ο σημερινός  υψηλός αριθμός μαθημάτων χωρίς να μειωθεί ο συνολικός χρόνος εργασίας μαθητών και εκπαιδευτικών, ενώ ο περιορισμένος αριθμός γνωστικών αντικειμένων θα αντιστοιχεί σε ορισμένα υποχρεωτικά μαθήματα κορμού και σε μαθήματα επιλογής.

Οι εισαγωγικές εξετάσεις θα διεξάγονται σε εθνικό επίπεδο κεντρικά, αλλά πλέον τα θέματα θα επιλέγονται από σχετική τράπεζα, στην οποία περιλαμβάνεται πληθώρα θεμάτων σταθμισμένης δυσκολίας. Τα ιδρύματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης θα ορίζουν τους όρους που λαμβάνονται υπόψη για την εισαγωγή φοιτητών στα τμήματά τους.

Γ2.      Αναβάθμιση στις Διδακτικές Μεθόδους

Τί ισχύει σήμερα:
Παρά τα κατά καιρούς εξαγγελλόμενα, στην πράξη η υπερφόρτωση της ύλης και τα εγχειρίδια οδηγούν στην μετωπική διδασκαλία, στην αφήγηση και την απομνημόνευση. Ο μαθητής βασικά αξιολογείται πάνω στην δυνατότητα αποστήθισης
 
Τι αλλάζει:
Τέλος στην αποστήθιση: Από το «τόσες λέξεις ξέχασες», στο «τι κατάλαβες». Προωθούνται μαθητοκεντρικές διδακτικές προσεγγίσεις που αναγνωρίζουν τη μοναδικότητα του κάθε μαθητή και μαθήτριας καθώς και της κάθε σχολικής τάξης. Κύρια χαρακτηριστικά των νέων παιδαγωγικών τεχνικών που απαιτούνται είναι το πιο ευέλικτο μαθησιακό περιβάλλον, η βιωματική μάθηση, η ενεργητικότερη συμμετοχή των μαθητών στις δραστηριότητες και στο σχεδιασμό της προσωπικής τους μάθησης, η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και η μεγαλύτερη εξατομίκευση της διδασκαλίας. Βασικές διδακτικές προσεγγίσεις οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατά περίπτωση και σε συνδυασμό μεταξύ τους είναι:

• Η διαθεματική προσέγγιση - ώστε να αλληλοτροφοδοτείται η γνώση
• Τα σχέδια εργασίας – από το «αποστηθίζω» να περάσουμε στο «ερευνώ»
• Η διδασκαλία σε ομάδες – με στόχο το συλλογικό πνεύμα
• Η διαφοροποιημένη παιδαγωγική – που αφορά τις ανάγκες του μαθητή και όχι γενικά της τάξης.
• Η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία – που αποτελεί βασικό συντελεστή της νέας πραγματικότητας που είναι το ψηφιακό σχολείο.

Γ3.    Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών στα Νέα Προγράμματα Σπουδών

Τι ισχύει σήμερα:
Μέχρι σήμερα έχουν εφαρμοστεί αρκετά προγράμματα επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών. Από τους ίδιους καταγράφηκαν πολλά προβλήματα  στην οργάνωση και το περιεχόμενό τους, τα οποία ελήφθησαν υπόψη.

Τι προτείνεται:
Όπως προκύπτει και από το Πρόγραμμα Γενικής Επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών που αναλύθηκε στο Κεφάλαιο Β2 δίνεται για πρώτη φορά η ευκαιρία για συστηματική, ουσιαστική επιμόρφωση σε θεματικές και αντικείμενα που συνδέονται λειτουργικά με τις αλλαγές στο σχολείο και τις διευκολύνουν.
Ταυτόχρονα όμως προωθείται και η εξειδικευμένη επιμόρφωση για το Νέο Σχολείο. Για πρώτη φορά οι αλλαγές στα προγράμματα σπουδών συνδέονται άρρηκτα με την εξειδικευμένη επιμόρφωση σε αυτά, των εκπαιδευτικών που καλούνται να τα εφαρμόσουν αλλά και ταυτόχρονα να τα συνδιαμορφώσουν. Αντίστοιχα θα υπάρχει επιμόρφωση στις διδακτικές πρακτικές που συνοδεύουν τα προγράμματα. 
Η δράση αυτή αξιοποιεί στο μέγιστο τους σχολικούς συμβούλους οι οποίοι επιμορφώνονται ώστε να λειτουργήσουν ως υποστηρικτικές στην εφαρμογή των νέων διδακτικών προσεγγίσεων απαραίτητων για την επιτυχία των νέων προγραμμάτων σπουδών.

Η επιμόρφωση θα ξεκινήσει τουλάχιστον έξι μήνες πριν την πιλοτική εφαρμογή των νέων προγραμμάτων σπουδών και με το ρυθμό που αυτά αρχίζουν να υλοποιούνται. Εκτιμάται ότι θα είναι διάρκειας 180 ωρών περίπου, κυρίως με την φυσική παρουσία των εκπαιδευομένων αλλά και από απόσταση.
Η στοχευμένη και μεγάλης κλίμακας αυτή επιμόρφωση θα δώσει σταδιακά τη θέση της σε άλλες μορφές επιμόρφωσης που θα ενθαρρύνουν κύρια την ενδοσχολική επιμόρφωση με βάση τις ανάγκες μικρών ομάδων ή και μεμονωμένων σχολικών μονάδων.

Γ4. Το Τεχνολογικό Σχολείο σε σύνδεση με την τοπική ανάπτυξη
 
Η Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση αποτελεί κυρίαρχη προτεραιότητα που αφορά άμεσα το αναπτυξιακό μοντέλο της χώρας , την περιβαλλοντική διάσταση στα τεχνικά επαγγέλματα και την σχέση του σχολείου με την τοπική οικονομία και τις προτεραιότητες που τίθενται σε περιφερειακό επίπεδο.

Τι ισχύει σήμερα:

Σήμερα η ΤΕΕ περνά δύσκολους καιρούς. Τα λάθη, και οι στρεβλώσεις την έχουν οδηγήσει σε κρίση που δεν επιτρέπει να επιτύχει τους στόχους της, είτε αυτοί είναι εκπαιδευτικοί και παιδαγωγικοί είτε είναι κοινωνικοί και αναπτυξιακοί. «Κρίση του σχολείου σημαίνει σχολική αποτυχία και διαρροή, αδιαφορία και απομάκρυνση των μαθητών από την γνώση, σύγχυση των εκπαιδευτικών, μαζική ανεργία των νέων.»
Τα αποτελέσματα της πολιτικής και αλλαγής του νόμου το 2006 οδήγησαν σε:
·                Ραγδαία μείωση του μαθητικού δυναμικού στα ΕΠΑΛ-ΕΠΑΣ κατά 35% σχέση με το 2001-02, ενώ η αναλογία μαθητών Γενικής Εκπαίδευσης προς  ΤΕΕ από 57,7% και 42,3% αντίστοιχα βρίσκεται στο 76% έναντι 24%.
·                Δημιουργία χιλιάδων υπεραρίθμων εκπαιδευτικών λόγω της προχειρότητας δομής και περιεχομένου των εκπαιδευτικών προγραμμάτων

• Κατάργηση πολλών δυναμικών ειδικοτήτων χωρίς καμιά μελέτη και η παράλογη έως και προκλητική κατανομή ακόμη και των ειδικοτήτων που απέμειναν μεταξύ ΕΠΑΛ και ΕΠΑΣ
• Αφαίρεση των γενικών μαθημάτων από τις ΕΠΑΣ με αποτέλεσμα παιδιά σχολικής ηλικίας να μην εκπαιδεύονται πλέον, αλλά απλά να «καταρτίζονται»
• Φραγή εκπαιδευτικών διαδρομών με αποτέλεσμα την αδυναμία επιλογής εναλλακτικών διαδρομών για την επίτευξη των επαγγελματικών στόχων (πρώτη φορά στην ιστορία της ΤΕΕ)
• Κατάργηση της δυνατότητας πρακτικής άσκησης
• Στη γενικότερη απαξίωσή της στην συνείδηση των Ελλήνων πολιτών.

 
Τι προτείνεται:

Προχωράμε σε λεπτομερή αξιολόγηση του κάθε σχολείου χωριστά και ταυτόχρονα προχωράμε σε νόμο – πλαίσιο για την τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση και τον επαγγελματικό προσανατολισμό, με θέσεις ότι :

• Η Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση αποτελεί διακριτή εκπαιδευτική Βαθμίδα παράλληλη με την Γενική εκπαίδευση.
• Στον χώρο της ΤΕΕ θα λειτουργεί το «Τεχνολογικό Λύκειο». στο οποίο ενσωματώνονται τα σημερινά ΕΠΑ.Σ. και ΕΠΑ.Λ. και το οποίο συνδέεται στενά με την Περιφέρεια και την τοπική οικονομία.
•  Σε κάθε Τεχνολογικό Λύκειο οι μαθητές θα έχουν τη δυνατότητα επιλογών σε προγράμματα και εκπαιδευτικές διαδρομές για την ολοκλήρωση των επαγγελματικών τους στόχων, χωρίς φραγμούς και μονόδρομους. Διευρύνονται οι δυνατότητες οριζόντιας μετακίνησης των μαθητών στους διαφορετικούς τύπους Λυκείου.
• Διασφαλίζεται η εισαγωγή των αποφοίτων του Τεχνολογικού Λυκείου στην τριτοβάθμια εκπαίδευση μέσα από την επιλογή ειδικού προγράμματος γενικής παιδείας που ο μαθητής μπορεί να επιλέξει στο τρίτο έτος των σπουδών του.
• Στο πρόγραμμα της Α’ και Β’ τάξης του Τεχνολογικού Λυκείου λαμβάνονται συμπληρωματικά και υποστηρικτικά μέτρα για να αντιμετωπιστούν τα μαθησιακά ελλείμματα που υπάρχουν σε ένα σημαντικό μέρος των μαθητών.
• Οι ειδικότητες του Τεχνολογικού Λυκείου, θα είναι αποτέλεσμα διαλόγου με τις τοπικές και περιφερειακές αρχές και τους κοινωνικούς εταίρους, με τους οποίους συνδιοργανώνεται και η πρακτική άσκηση
• Η κατοχύρωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων βασίζεται στο Εθνικό Πλαίσιο Προσόντων ( το προσχέδιο βρίσκεται σε διαβούλευση)
• Τα εκπαιδευτικά προγράμματα θα είναι συμβατά με τα εθνικά πρότυπα «Επαγγελματικών Περιγραμμάτων».
• Η Λειτουργία Πειραματικών Τεχνολογικών Λυκείων, σε συνεργασία με ΤΕΙ και Πανεπιστήμια.

Γ5.     Ξενόγλωσση Εκπαίδευση με πιστοποίηση
 
Τι ισχύει σήμερα:
Τα προβλήματα εστιάζονται στην έλλειψη συνέχειας ανάμεσα στις βαθμίδες και το εκπαιδευτικό υλικό, στην απαξίωση του μαθήματος στο Γυμνάσιο με λίγες ώρες διδασκαλίας, στην έλλειψη προγράμματος σπουδών για επίπεδα γλωσσομάθειας, στην έλλειψη κατάλληλης επιμόρφωσης των καθηγητών ξένων γλωσσών, στην έλλειψη εργαστηρίων ΤΠΕ στο Δημοτικό όπου η γνώση της χρήσης νέων τεχνολογιών δεν είναι υποχρεωτική.

Τι αλλάζει: 
Η αναβάθμιση της παρεχόμενης ξενόγλωσσης παιδείας και κατάρτισης στη δημόσια εκπαίδευση θα γίνει σε συνεργασία με τον φορέα του ΕΚΠΑ με σκοπό να διαμορφωθεί ένα ολοκληρωμένο συνεκτικό σχέδιο και να εκπονηθούν σχετικές επιμέρους μελέτες.
Θα εκπονηθεί νέο ενιαίο πρόγραμμα σπουδών για όλες τις σύγχρονες γλώσσες του σχολικού προγράμματος. Αυτό θα ακολουθεί τις αρχές του Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς για τις Γλώσσες του Συμβουλίου της Ευρώπης, το οποίο ορίζει μια εξάβαθμη κλίμακα επιπέδων γλωσσομάθειας που έχει υιοθετηθεί και από το Κρατικό Πιστοποιητικό Γλωσσομάθειας (ΚΠΓ). Συνεπώς, το πρόγραμμα αυτό θα προσδιορίζει τι απαιτείται από κάθε Έλληνας χρήστη μιας ξένης γλώσσας σε κάθε ένα από τα παρακάτω επίπεδα:

Πιλοτικό πρόγραμμα εκμάθησης αγγλικής σύμφωνα με τα παραπάνω θα εφαρμοστεί πειραματικά σε 60 Δημοτικά σχολεία και 30 Γυμνάσια σε διαφορετικούς νομούς της χώρας. Η πρόταση είναι η αποφοίτηση από το Δημοτικό να συνδέεται με πιστοποίηση Α2 ή Β1 και η αποφοίτηση από το Γυμνάσιο με πιστοποίηση Β2 (καλή γνώση- first certificate/lower).
Ο σχεδιασμός ξεκίνησε ώστε να υλοποιηθεί τον Σεπτέμβριο 2010, τόσο μέσω του πιλοτικού προγράμματος όσο και με την αύξηση των ωρών παρακολούθησης  σε 10θέσια, 11θεσια και 12 θεσια Δημοτικά Σχολεία.

Γ6. Αναβάθμιση των δράσεων για την αντιμετώπιση ανισοτήτων και την ένταξη όλων. Όλοι προχωρούν χωρίς κανένα αποκλεισμό.  
 
Γ6α.     ΕΝΤΑΞΗ

Τι ισχύει σήμερα:
Η διαχείριση του εκπαιδευτικού συστήματος σήμερα, χαρακτηρίζεται από έλλειψη ευελιξίας και διαφοροποίησης του εκπαιδευτικού έργου ανάλογα με τις κοινωνικοοικονομικές και πολιτισμικές ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής και τις ιδιαίτερες ανάγκες των παιδιών. Η έλλειψη υποστήριξης των εκπαιδευτικών, η έλλειψη κατάλληλου εκπαιδευτικού υλικού καθώς και η ελλιπής εφαρμογή των προβλεπόμενων μέτρων ενίσχυσης του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος σε ευπαθείς κοινότητες, κατέληξαν στην αποτυχία ουσιαστικής στήριξης

Τι αλλάζει:
Στόχος μας είναι η επιτυχημένη σχολική πορεία όλων χωρίς κανέναν αποκλεισμό, σε Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας (ΖΕΠ). 
Προχωράμε στην Εφαρμογή Δικτύου Σχολείων Εκπαιδευτικών Καινοτομιών με καινοτόμες εκπαιδευτικές πρακτικές που εντάσσονται στη λογική της θετικής διάκρισης, προωθούν την κοινωνική ισότητα και συμβάλλουν στην άμβλυνση των διαφορών στα εκπαιδευτικά αποτελέσματα, καθώς και στη βελτίωση του γενικού εκπαιδευτικού επιπέδου όλων.
Το σχολικό έτος 2010-2011 θα εφαρμοστεί πιλοτικά το σύστημα σε σχολεία 3 περιοχών με στόχο μετά από αξιολόγηση του θεσμού των πρώτο χρόνο να εξαπλωθεί σε ένα σύνολο 10 περιοχών ως το 2013.
Παράλληλα, θα προχωρήσει άμεσα η εκπαιδευτική υποστήριξη κοινωνικά ευπαθών ομάδων με τρία ειδικά προγράμματα, τα οποία μετά από διαβούλευση και επεξεργασία έχουν ολοκληρωθεί και προκηρύσσονται για υλοποίηση :
1. Εκπαίδευση των παιδιών της μουσουλμανικής μειονότητας στη Θράκη
2. Εκπαίδευση Αλλοδαπών και Παλιννοστούντων μαθητών
3. Εκπαίδευση των παιδιών Ρομά.

Γ6β.    ΕΙΔΙΚΗ ΑΓΩΓΗ

Ολοκληρώνεται και θα παρουσιασθεί συνολικά το νέο θεσμικό πλαίσιο στη λογική της Ένταξης.
Σε ότι αφορά την άμεση αντιμετώπιση θεμάτων Ειδικής Αγωγής, βασικές αρχές της πολιτικής του Υπουργείου Παιδείας είναι:

• Κανένα παιδί με αναπηρία ή ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες δε θα στερείται του αγαθού της εκπαίδευσης. Για το λόγο αυτό καταγράφονται όλοι οι μαθητές με αναπηρία, αποκτούν Αριθμό Μητρώου Μαθητή (Αρ.Μ.Μα) και ανήκουν στο μαθητικό δυναμικό του σχολείου.
• Συγκροτήθηκε ειδική επιτροπή για την εναρμόνιση της εκπαιδευτικής νομοθεσίας με τη Διεθνή Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία του ΟΗΕ, αλλά και τις διατάξεις του Συντάγματος έτσι ώστε να εξαλειφθούν οι διακρίσεις και οι αποκλεισμοί στο χώρο της εκπαίδευσης.
• Θα αξιοποιηθεί όλο το εκπαιδευτικό προσωπικό που διαθέτει ειδίκευση στην Ειδική Αγωγή προκειμένου να καλύψουμε τις αυξημένες ανάγκες για εκπαιδευτικούς Ειδικής Αγωγής.
• Για την προώθηση και καθιέρωση της φυσικής και ηλεκτρονικής προσβασιμότητας αναπτύσσεται εξειδικευμένο εκπαιδευτικό υλικό.
• Για τα κωφά και τυφλά παιδιά καθιερώνεται επίσημη διαδικασία πιστοποίησης της επάρκειας της Νοηματικής και δημιουργούνται δομές πιστοποίησης της μεθόδου Γραφής Braille.
• Χαρτογράφηση, Παρακολούθηση και Αξιολόγηση της Ειδικής Αγωγής.  Η ποιοτική και ποσοτική χαρτογράφηση της Ειδικής Εκπαίδευσης που ξεκινούμε άμεσα αποτελεί τη βάση για την συστηματική παρακολούθηση και αξιολόγηση όλων των εκπαιδευτικών δράσεων και δομών.
• Καθιερώνουμε την Εκπόνηση και Δημοσίευση Πορίσματος σε ετήσια βάση με κατάλληλη μεθοδολογία. Το πόρισμα θα αναφέρεται στην κατάσταση της Ειδικής Εκπαίδευσης με μετρήσιμη αξιολόγηση των μέτρων και πολιτικών που εφαρμόσθηκαν.